Yolun başında bir araştırmacıysanız ve makale yazma düşünceniz varsa etrafınızda yer alan daha kıdemli araştırmacılardan en fazla duyacağınız kavramlardan biridir “etki faktörü”. Etki faktörü, İngilizce ismiyle “impact factor“, bir dergide yayınlanan makalelerin ortalama olarak ne kadar atıf aldığını gösteren rakamsal bir değerdir.

Her bir dergi için etki faktörü hesaplanırken önceki iki yılda o dergide yayınlanmış olan makale sayısı ile o makalelerin almış olduğu atıflar hesaplamaya katılır. Atıf sayısının yayınlanan makale sayısına bölünmesiyle o yılki etki faktörü belirlenmiş olur. Etki faktörünün yüksek olması o dergide yayınlanan makalelerin genel olarak yüksek atıf aldığını gösterdiğinden, etki faktörü zaman içerisinde dergilerin prestijini gösteren bir ölçüt halini almıştır.

Etki faktörü dergilerin değerlendirilmesinde kullanılan ve uluslararası tanınırlığı olan en eski bibliometrik ölçütlerden biridir. Dergilerin etki faktörleri 1975 yılından beri yıllık liste olarak (Journal Citation Reports [JCR]) yayınlanmaktadır. Bu liste uzun yıllar Thomson Reuters isimli özel bir şirket tarafından hazırlanmış olup, bugün Clarivate Analytics isimli bir şirket listeyi hazırlama işini sürdürmektedir.

Etki faktöründen bahsederken unutulmaması gereken önemli noktalar vardır. Etki faktörünün hesaplanmasında Editöre Mektup (Letter to the Editor) ve Kongre Özetleri (Congress Proceedings) türü yayınlar kullanılmazlar. Genel olarak Derleme Yazısı (Review) türü yayınlar daha fazla atıf alırken, Vaka Raporu (Case Report) türü yayınlar ise daha az atıf alırlar. Dergide yayınlanan makale türleri, makalelerin konuları ve  derginin kapsama alanındaki araştırmacı sayısı etki faktörünü doğrudan etkiler. Örneğin özelleşmiş, az sayıda araştırmacının çalıştığı bir alanda makale yayınlayan dergilerin yüksek bir etki faktörü elde edebilmesi çok mümkün değildir. Etki faktörü bazı yayın türlerinin hesaplamaya katılmaması, değerlendirmenin sadece iki yıllık bir dönemi kapsaması ve kendi kendi yapılan atıfların da hesaplamaya katılıyor olması gibi sebeplerden dolayı yaygın olarak eleştiri alan bir ölçüttür ve son dönemde etki faktörüne alternatif pek çok yeni bibliometrik ölçüt ortaya konmuştur.

Etki faktörü ve hesaplanması konusunda daha fazla bilgiye Bölüm 1: Tıbbi Yazım Hakkında Temel Bilgiler kısmında ulaşabilirsiniz.